İzmirli Muhammed b. Veli ve Mesâilü’l-Hilâfiyyât Beyne’l-Eş’ariyyeti Ve’l-mâtürîdiyyeti isimli eserinin tahkik ve tahlili

Kelâm ilmi müslümanlar nezdinde en ince ve en çok dikkat edilmesi gereken ilimdir, zira bu ilme dair her bir söz, altın terazisinden daha hassas bir terazide ölçülür. Bu terazide hataya yer yoktur, çünkü bu hatalar bazen küfre sebep olur. Bu yüzden küçük ya da büyük herhangi bir ihtilaf, araştırma, inceleme ve tedkiki hak eden bir meseledir. Bundan hareketle, fırka ve mezhepleri karşılaştırıp, akidelerini ve görüşlerini araştırmak, bu ilmin en önemli rükunlarından biri olarak kabul edilmiştir. Bu sebeple Mâtürîdî ve Eş’arî mezheplerinden her birini karşılaştırmalı olarak çalışmak kendisinden istiğna edilemeyecek temel bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Çünkü Ehl-i sünnetkelâmının temsilcileri bu iki mezheptir. Şaşırtıcı olan şey ise söz konusu iki mezhebin birbirlerini tekfir etmemiş, Ehl-i sünnetdışı görmemiş ve bid’at ehli olarak kabul etmemiş olmasıdır. Bu konu kuvvetli ilim ve derin zekaya sahip bir şahsın araştırma ve çalışmasına ihtiyaç duyan bir olgudur. el-Mesâilü’l-hilâfiyye beyne’l-Eşâira ve’l-Mâturîdiyye adlı eserin yazarı Muhammed b. Veli b. Resul el-Kırşehîrî el-İzmîrî de işte böyle bir şahıstır. Müellif söz konusu eserinde Mâtürîdîler ve Eş’arîler arasında ihtilaflı olan altmış yedi meseleyi bir araya getirmiş olup, önemine binaen bu kitabın tahkiki araştırmamızın konusunu teşkil etmiştir.

Yazar: SAİT HİCAZİ
Tür: Yüksek Lisans
Üniversite: İstanbul Üniversitesi
Danışman: PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM
Yayın Yeri: İstanbul
Tarih: 2021
Sayfa: 664
URL: https://tez.yok.gov.tr
24 Ekim 2022