Tahâvî ve kelâmî görüşleri

Tahâvî, Mısır’da yetişmiş olan bir mütekellimdir. Yirmi yaşına kadar Şâfiî mezhebine mensup olan Tahâvî, sonrasında Şâfiî fakihi aynı zamanda hocası ve dayısı olan Müzenî ile yaşadığı ilmi tartışmalardan dolayı ve Mısır’a kadılık yapan ilim aldığı hocalarının etkisiyle Hanefî düşünce ekolünü benimsemiş ve Hanefî mezhebine geçmiştir. Tahâvî, yaşadığı süreçte birçok alimden ders almış, birçok öğrenci yetiştirmiş ve yazdığı eserleriyle ilim dünyasına çok önemli katkılar sunmuştur. Ebû Hanîfe’nin itikâdî görüşleri daha çok Doğu’da (Mâverâü’n-nehir ve Horasan) bölgelerinde kabul görmüştür. Ebû Hanîfe’nin itikâdî görüşlerini Batı’ya taşıyıp (Mısır’da) bir araya getiren ve bu görüşlerin benimsenmesini ve yayılmasını sağlayan tek şahsiyet Tahâvî olmuştur. Tahâvî, Fıkh-ı Ekber’in bir kopyası sayılacak el Akîdetü’t-Tahâviyye risâlesini Ebû Hanîfe ve öğrencilerinin mezhebi üzerine Ehl-i Sünnet ve’l-Cemâat düşüncesinin bakış açısıyla yazmıştır. Hanefî ekolünün itikâdî görüşlerini aktaran ilk kaynaklardan olması hasebiyle çok önemli bir eserdir. Tahâvî’nin kelâmî görüşleri yaşadığı coğrafyada etkili olmuş ve bu görüşler günümüze kadar etkinliğini sürdürmüştür. Bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Tahâvî’nin hayatına, ilmi kişiliğine ve eserlerine yer verildi. İkinci bölümde; Tahâvî’nin kelâmî görüşlerinden; Allah’ın Sıfatları, Nübüvvet, Îmân, Kader ve Sem`iyyât konuları ele alındı. Sıfatlar konusunu işlerken; zâti, sübûtî, fiili ve haberî sıfatlara değinildi. Allah’ın tekvîn sıfatına geniş yer verildi. Nübüvvet konusunda, peygamberlerin özellikleri ve peygamberliğin ispatı konuları işlendi. Îmân konusu işlenirken Îmânın mahiyeti, Îmânın artması ve eksilmesi, korku ve ümit, büyük günah işleyenlerin durumu ve ehli kıblenin tekfir edilmesi gibi konulara değinildi. Kader ve irade konusu geniş bir şekilde ele alındı. En son konu olarak Sem`iyyât konusu işlendi.

Yazar: MEHMET DOĞAN
Tür: Yüksek Lisans
Üniversite: Ordu Üniversitesi
Danışman: PROF. DR. MEHMET KENAN ŞAHİN
Yayın Yeri: Ordu
Tarih: 2022
Sayfa: 115
URL: https://tez.yok.gov.tr
15 Ocak 2023