Müteahhir dönem kelâmında ma’dûm problemi
Bu çalışma, müteahhirûn dönemi kelamcılarının umûr-ı âmme içerisinde metafiziğin bir meselesi olarak belirledikleri kavramlardan en geneli olan varlığın karşıtı yokluğu ele almıştır. Araştırma kelam ilminin felsefeyle etkileşimi sonucu müteahhirûn dönemde oluşan kelam birikiminin yokluk kavramının incelenmesi üzerinden ortaya çıkmasını sağlamayı hedeflemiştir. Müteahhirûn dönemi kelamcılarının umûr-ı âmme bağlamında ortaya koydukları ma’dûm anlayışları mevcûdun anlaşılmasında etkin rol…
İslam düşüncesinde insanın varlık nedeni
İnsan, tüm varlıklar içinde en değerli ve en değişken varlıktır. Olumlu veya olumsuz yönde hem kendisini hem de çevresini sürekli değiştirir. İnsanın sebep olduğu birçok şey varken, insanın sebepsiz olması makul değildir. Çünkü insan tüm varlıkların içinde en seçkin olanıdır. İnsanın yaratılış gayesi hakkında daha önce bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada onlardan farklı olarak kavramları…
Adudüddin el-Îcî’de ulûhiyyet anlayışı
” Adudüddin el-Îcî’deUlûhiyyet Anlayışı” konulu çalışmamız üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Allah’ın varlığının delilleri konusu incelenmiştir. İkinci bölümde Allah’ın sıfatları konusuna değinilmiştir. Bu bağlamda selbî (tenzihi), vucûdî ve ihtilaflı sıfatlar tahlil edilmiştir. Üçüncü bölümde Allah’ın fiilleri konusu ele alınmıştır. Bu konuyla alakalı olarak âlemin hudûsu, insan fillerinin Allah tarafından yaratılması, Tevlid, Allah’ın mümkinâtı irade…
Şemsüddin Semerkandî’de Varlık-Mâhiyet İlişkisi
Yazarımızın tam adı Şemsüddîn Muhammed b. Eşref el-Hüseynî es-Semerkandî’dir.O, hicri 7./13 asrın sonları ve 8./14. asrın ilk çeyreğinde yaşamış ve h. 722 yılında vefat etmiş önemli bir Türk-İslâm düşünürüdür. Semerkandî felsefe, mantık, matematik, münâzara, ve astronomi gibi alanlarda önemli eserler vermiş çok yönlü bir ilim insanıdır. Varlık, insan aklının erişebildiği en genel kavramdır; fikir yürütmeye…
Mâtürîdî’nin Te’vîlât’ı Çerçevesinde Kur’ân’da Varlık Türleri Arasındaki Üstünlük Meselesi
Kur’ân-ı Kerîm’de insan, melek ve cin gibi çeşitli mahluk türlerinden bahsedilmektedir. Yaratılış maddeleri açısından farklılıkları bulunan bu varlıklar içinde insana özel bir paye yüklendiği görülmektedir. İlk insanın yaratılışı kemal bulduğu zaman, Allah Teâlâ’nın meleklere secde etmeyi emretmesi, bir başka âyette ademoğullarının yüceltildiğini bildirmesi ontolojik bir üstünlük düşüncesini ortaya çıkarmaktadır. En güzel surette yaratılan insanın diğer…
Eş‘arî’de Varlık ile Mâhiyetin Ayniyeti Meselesi: Dönemsel Bağlam Farklılığı mı Esasa İlişkin Bir Ayrışma mı?
İslam düşünce tarihi gelişim sürecinin dinamikleri itibarıyla muhtelif kırılmaları içinde barındırır. Bu kırılmalar belli bir mezhebin ya da disiplinin kavramsal ve yöntemsel ilkeleriyle ya da temel önermeleriyle ilgili olabileceği gibi, doğrudan düşünce geleneğinde öne çıkan bir ilim adamının görüşlerinin yorumlanması etrafında da gerçekleşebilir. Bunun örneklerinden biri de bu çalışmada inceleyeceğimiz, Eş‘arî’ye nispet edilen, varlık ile…
Bir Değer Taşıması Açısından Vahiy
Yazar: Zeynep Hümeyra Koç Sempozyum Başlığı: Uluslararası Mahiyet ve Hakikat Bağlamında Vahiy Olgusu Sempozyumuz Yer: Konya Yayıncı: Konya Büyükşehir Belediyesi Tarih: 17-18 Mart 2022 Sayfa: 4 ISBN: 978-605-389-484-1 URL: https://drive.google.com/drive/folders/1ivuaTKLjzzSYF2VWPPMmFw_CHatlTdgp
Muhammed Cân Yûsuf El-Karabâğî’ye Göre İsbât-i Vâcib Problemi
İslam düşüncesinde gerek fikirleri gerekse eserleri ile etki eden pek çok düşünür, farklı coğrafyalara ilmî seyahatlerde bulunmuştur. 15. yüzyıl ve sonrasında da Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’a bu şekilde ilmî seyahatler yapılmıştır. İlim tahsili için Osmanlı Devleti’nin başkentine Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinden birçok âlimin geldiği bilinmektedir. İslam düşüncesinde eserleriyle etki eden Karabağlı bilginlerden biri de Yusuf b….
İmam Mâtürîdî’nin Varlık Görüşü Hakkındaki Çalışmalara Dair Bir Değerlendirme
Bu çalışmada, İmam Mâtürîdî’nin (öl. 333/944) varlık görüşü hakkında bilgi içeren güncel araştırmaların değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Mâtürîdî’nin Kitâbü’t-Tevḥîd adlı eserinin varlık bölümü üzerinde yapılan çalışmalarda, onun kozmoloji düşüncesi konusunda dört farklı sonuca ulaşılmıştır. Bunlar onun “herhangi bir evren teorisini ön plana çıkarmadığı”, “atomcu”, “tabiatçı” ve “arazcı” olduğu şeklindedir. Bu çalışmanın amacı öncelikle Mâtürîdî’nin varlık görüşünü konu edinen çalışmalarda…