Hatâyî Dîvânı’nda inançla ilgili unsurlar

Bu çalışmada, on altıncı yüzyılın önemli şairlerinden biri olan Hatâyî’nin şiirlerindeki inançla ilgili unsurlar ele alınmıştır. Girişte şairin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İnançla ilgili unsurların ele alındığı bölümde “Allah, kitaplar, melekler, peygamberler, Ehlibeyt, Oniki İmâm, sûreler, ayetler ve inançla ilgili sözler, tasavvuf, kutsal mekânlar, sayılarla ilgili unsurlar, canlı ve cansız nesneler, tarihi şahsiyetler ve inançla ilgili diğer unsurlar,” ele alınmıştır. Dîvândaki şiirlerin hepsi taranarak inançla ilgili unsurlar tespit edilmiş ve elde edilen veriler tablolar halinde gösterilmiştir. Şiirde çoğu zaman çeşitli edebi sanatlar aracılığıyla kullanılan bu unsurların, şiirin hem anlamsal derinliğini hem de ahengini artırdığı görülmüştür. Bu çalışmanın amacı, Hatâyî Divanı’nda inançla, özellikle de Alevilik inancıyla, ilgili bütün kavramların ortaya çıkarılması ve bunların şairin, duygu ve düşünce dünyasındaki yerinin tespit edilmesine yöneliktir. Şiir, içerik ve sunuluş açısından etkilemeye ve duygulandırmaya yönelik bir söz sanatı olduğu için Hâtâyî gibi hükümdar bir şairin inançla ilgili unsurları kendine özgü sembol ve tasarımlarla okuyucuya aktarım tarzı ortaya konmaya çalışılmıştır. Şairin, inançla ilgili duygu ve düşüncelerini söze dönüştürürken “telmih, teşbih, istiare, iktibas vb.” sanatlardan sıkça yararlandığı görülmüştür.

Yazar: ANIL DURDU
Tür: Yüksek Lisans
Üniversite: İnönü Üniversitesi
Danışman: PROF. DR. NAZMİ ÖZEROL
Yayın Yeri: Malatya
Tarih: 2021
Sayfa: 146
URL: https://tez.yok.gov.tr
24 Ekim 2022