Lübâbü’l-‘Ukûl fi’r-Reddi ‘ale’l-Felâsife adlı eseri bağlamında Miklâtî’nin nübüvvet anlayışı
Kelâm ve Felsefenin tartışma konularından birisi olan nübüvvet meselesi, İslâm düşünce tarihi içerisinde çeşitli yönleriyle tartışılmıştır. Bu tartışmalar çerçevesinde her akım kendi düşünce sisteminde farklı anlayışlar ortaya koymuştur. Miklâtî’de bir Eş’arî âlimi olarak özellikle felsefecilerin nübüvvete karşı yapmış oldukları itirazları, gerekliliği, imkânı, mûcize, nesih ve peygamberlerin ismeti (günahtan korunmuşluğu) gibi pek çok konu hakkında yöneltilen…
Kelâm ilminde Allah lafzına yönelik yaklaşımlar
Bu çalışmada, İslâm literatüründe ve Müslümanların pratik hayatında en çok kullanılan lafızlardan biri olan “Allah” lafzıyla ilgili Kelâm ilmi sahasında ortaya konulan görüşler ve tartışmalar ele alınmıştır. Allah lafzının ait olduğu dille ilgili görüşler, Allah lafzının yapısıyla ilgili görüşler, isim-müsemmâ-tesmiye bağlamında Allah isminin müsemmâ ile olan ilişkisi, dolayısıyla Allah ismi ve zat ilişkisi, “Allah” isminin…
Yeni ilm-i kelâm bağlamında madde ve kuvvet adlı esere yazılan reddiyeler
Batı’da bilim devrimi ve aydınlanma sonrası ciddi bir ivme kazanan ve maddeyi yegâne gerçeklik olarak kabul eden bilimsel materyalizmin Osmanlı’ya girişi, XIX. yüzyıl ortalarında Batılı tarzda okulların açılması ve maddeci fikirlerin sadeleştirilip popülerleştirildiği eserlerin Osmanlıcaya çevirileri ile gerçekleşmiştir. Bu eserlerden en çok yankı uyandıranı Louis Büchner’in (öl. 1899) Madde ve Kuvvet’i (Kraft und Stoff, 1855)…
Hadislerde Rü’yetullah
Rü’yetullah, Allah’ın ahirette görülmesi anlamında kullanılan rü’yet ve Allah lafızlarından oluşmuş bir terkiptir. Rü’yetullah meselesi, İslâm tarihi boyunca âyetler ve hadisler ekseninde, Kelâm ilminin bir konusu olarak tartışılmıştır. Bütün mezhepler âyetleri kendi lehlerine göre yorumlamışlardır. Hadisleri ise bazı ekoller reddetmiş bazıları ise kabul etmiştir. Rü’yetullah problemini doğru anlamamız, konuyla ilgili vârid olmuş tüm hadisleri göz…
Ebü’l Berekât en-Nesefî’de bilgi teorisi / Knowledge theory in Ebü’l Berekât en-Nesefî
Ebü’l Berekât en-Nesefî’nin bilgi teorisine dair görüşlerinin incelediği bu tezde ilk olarak, Nesefî’nin hayatı, eserleri, ilmî kişiliği ve yaşadığı dönemin siyasi ve fikrî ortamı kısa ve özlü bir biçimde ortaya konulmuştur. İkinci bölümde de kelam geleneğinde konunun nasıl değerlendirildiği ele alınmıştır. Öncelikle konunun hangi problemler üzerinden tartışıldığı tespit edilerek Nesefî’nin bu gelenek içerisindeki konumu ortaya…