Nûreddin es-Sâbûnî’nin (ö. 580/1184) Peygamber tasavvuru ve kelâm sisteminde hadisleri kullanımı (el-Kifâye örneği)
Nûreddin es-Sâbûnî, Türk coğrafyasının önemli ilim merkezlerinden biri olan Buhâra’da doğmuş ve orada yaşamış önemli bir Türk âlimidir. Ehl-i Sünnet kelâmının iki önemli kolundan biri olan Mâtürîdiliğe mensuptur. Ortaya koyduğu sade ve akıcı eserlerle mensubu olduğu düşünce biçimini geniş kitlelere ulaştıran Sâbûnî, Ebü’l-Muîn en-Nesefî ile birlikte ekolün bilinirliliğine büyük katkı sağlamıştır. Elinizdeki bu çalışma, Sâbûnî…
Fahreddin er-Râzî’ye göre Ehl-i Sünnet kavramı
Tezimizde Eş’arî kelâmcısı olan Fahreddin er-Râzî’nin, Ehl-i Sünnet kavramına yaklaşımını ortaya koymayı amaçlamaktayız. Çalışmamız giriş, üç bölüm ve sonuç şeklinde tertip edilmiştir. Konu, Râzî’nin (ö. 606/1209) yaşadığı döneme ve onun mezhepler tarihi alanındaki çalışmalarına mutabık kalınarak sınırlandırılmıştır. İlkin, literatürde geniş bir yer tutan Ehl-i Sünnet kavramının muhtevasına kısaca yer verilmiştir. Ardından, Fahreddin er-Râzî’yi daha iyi…
Zemahşerî’nin âhiret ahvâli hakkındaki görüşleri
Bu çalışmada Mu’tezile’nin son dönem isimlerinden olan Zemahşerî’nin, âhiret ahvâli hakkındaki görüşleri incelenmiştir. Ehl-i sünnet nazarında, Mu’tezile’nin âhirete taalluk eden kabir, haşir, mîzan, sırat, şefaat ve rü’yetullah gibi meseleleri toptan reddettiği düşüncesi hâkim olsa da, müellifin eserlerini incelediğimiz zaman bunun yanlış olduğunu görürüz. Zemahşerî de birçok Mu’tezilî gibi kabir hayatını, mîzânı, sırat ve şefaatin varlığını…
İmam Gazzâlî’de İman-Amel ilişkisi
İslam düşünce geleneğinin en önemli âlimlerinden biri olan Gazzâlî’nin hayatı ve düşünce yapısı, hem kendi dönemine hem günümüze yol göstermektedir. Onun hayat serüveni sürekli bir şekilde hakikat peşinde olmamız gerektiği gerçeğini ortaya koymaktadır. Unutmayalım ki, bulanlar ancak arayanlardır. Gazzâlî de bu hakikati elde etmiş nadir düşünürlerimizden biridir. Biz bu çalışmamızda, İmam Gazzâlî’ ye göre iman-amel…
Kur’an’a göre insan iradesini olumsuz yönde etkileyen faktörler
Temel anlamı seçme ve tercih etme olan irade olgusu, psikoloji, sosyal psikoloji, felsefe ve kelamın ortak konularından birisidir. Ancak, insanın iyilik varken niçin kötülüğü tercih ettiği; irade ve davranışını etkileyen etkenlerin neler olduğu sorusunu cevaplamak için disiplinler arası ve bütüncül bir yaklaşım gereklidir. Bu nedenle bu çalışmada irade ve davranışı konu edinen bu alanlardan faydalanmakla…
Selcuklular döneminde eş’ârîlik
Ebu’l-Hasan el-Eş’ârî tarafından temelleri atılan Eş’ârîlik mezhebi, Mâtürîdîlik mezhebi ile birlikte Ehl-i Sünnet çatısı altında yer alan i’tikâdî fırkalardan bir tanesidir. Gelişimi ve sistemleşmesinde İbn Fûrek, İsferâyinî, Bâkıllânî, Abdulkahir el-Bağdâdî, Cüveynî gibi âlimler büyük rol oynamışlardır. Özellikle Selçuklular Devletine gelinceye değin sistemleşmesini büyük ölçüde tamamlayan Eş’ârîlik mezhebi, Selçuklular döneminde hem yok olma tehlikesi ile karşı…