Bahâüddin el-Kazvînî’nin Sirâcü’l-ʻUkûl isimli eseri ve kelâmî görüşleri
Hicrî altıncı asırda yaşamış olan Bahâüddin el-Kazvînî pek çok ilim dalında eser telif etmiş çok yönlü bir âlimdir. Özellikle Arap dili, kıraat ve kelam ilmindeki yetkinliği başta çağdaşları olmak üzere birçok âlim tarafından dile getirilmiştir. Bu çalışmada onun kelam ilmi alanında telif etmiş olduğu Sirâcü’l-ʿuḳūl fî minhâci’l-uṣûl adlı eseri esas alınarak onun kelâmî görüşlerine yer…
Nusayriliğin alt kolları
Nusayriler ve kolları özellikle son dönemlerde tartışılan konular arasında yer almaktadır. Bu çalışma Nusayri fırkalarına ve inançlarına ışık tutmaktadır. Bu çalışmanın birinci bölümünde, Nusayriyye’nin, fırkanın en önemli şahsiyetleri tarafında (Şüyuhüddin) tarafından kuruluş aşamaları ele alınmış, fırkaya verilen isimler ve o dönemdeki değişimi ile Hasîbî’nin mezhebin teorik çerçevesini oluşturma ve Nümîriyye ve İshâkıyye’nin Nusayriyye adı altında…
Teftâzânî’de hüsün ve kubuh
Hüsün-kubuh, insanoğlunun zihnini meşgul eden, ontolojik, epistemolojik ve teklif bakımından pek çok sorunu barındıran bir meseledir. Eş’arî bir âlim olan Teftâzânî de eserlerinde hüsün-kubuh problemine yer vermiş ve dayandığı görüşün doğrulunu ortaya koymak için çeşitli deliller dile getirmiştir. Bu çalışmanın öncelikli amacı, Teftâzânî’nin hüsün-kubuh görüşlerini tespit etmektir. Bir giriş, üç ana bölüm ve sonuçtan oluşan…
Kâdî AbdülCebbar’ın kelâm sisteminde kalbin fiilleri
Günümüz psikolojisinde insanın davranışlarını açıklayan birden çok etmen üzerinde durulur. Oysa Kelâm disiplininde insanın davranışlarının dinî yönü ve karakteri üzerinde baskın bir biçimde yorumlar yapılır, hükümler verilir. Ancak özellikle ikinci yüzyılın ilk yarısından itibaren kelâm düşünürleri, davranışın ortaya çıkışında belirleyici olan diğer etkenleri de araştırma konusu haline getirip teolojik düşüncenin alanı ve sınırlarını genişletmişlerdir. Söz…
Mâlikî-selefî akîdesi: Muhammed b. Alevî el-Mâlikî örneği
Günümüz dünyasında İslâm âlemi bin dört yüz yıllık tarihinde müslümanların İslam’ı anlayış şekillerine paralel olarak birçok itikâdî ve fıkhî mezhebî kimlikler oluşturmuştur. İtikâdî ve fıkhî olarak ilk dönemden itibaren var olan mezhebî kimliklerden biri de Mâlikî-Selefîlik’tir. Günümüzde Selefî düşünce anlayışının genelini Hanbelî-Selefîlik oluşturmaktadır. Selefî bir itikâdî anlayışın amelî olarak bir diğer şekli de Mâlikî-Selefîlik olarak…